Vijf vragen beantwoord over de Wet Kwaliteits-borging voor de bouw (interview)

Extra update • 6 februari 2023 • In samenwerking met PlanGarant

We hebben een interessante kennissessie voor je: WKB "Wat moet je ermee?". Na enige uitstel krijgen we er in 2024 allemaal mee te maken: de nieuwe Wet Kwaliteitsborging voor de bouw. De WKB heeft als doel de bouwkwaliteit en het bouwtoezicht te verbeteren door inschakeling van private kwaliteitsborgers. Daarnaast wordt de aansprakelijkheid van aannemers ten opzichte van particuliere en professionele opdrachtgevers uitgebreid.

Wat houdt dit precies in? En hoe kun je je als bouwer hierop voorbereiden? In onze Kennissessie “WKB, wat moet je ermee?” op donderdag 23 maart 2023 komt Huib van de Vrie van PlanGarant je er alles over vertellen!

Aanmelden is gratis en kan via onze website. Wil je alvast meer weten? Lees dan hieronder verder over wat je kan verwachten. We stelden vijf vragen aan Huib van de Vrie van Plangarant.

Vijf vragen aan.. Huib van de Vrie (Plangarant)

Accountmanager en trainer WKB bij Plangarant. Plangarant is een onafhankelijke kwaliteitsborger voor woning-en utiliteitsbouwprojecten.

.. over de Wet Kwaliteitsborging voor de bouw. Wat verandert hier precies in en hoe verhoudt zich dat tot de dagelijkse gang van zaken in de bouw? We interviewden Huib. Lees mee!

1. Wat is de WKB in een notendop?

"Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen. Het gaat om een procesverandering voor aannemers om hun bouwkwaliteit zichtbaar te kunnen maken. We gaan niet anders bouwen, we gaan alleen zorgen dat de term kwaliteit ook zichtbaar wordt en aangetoond kan worden. Naast deze wet zijn er ook meerdere wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek. Deze hebben betrekking op het aansprakelijkheidsaspect en dit zit verwerkt in de omgevingswet."

2. Waarom een nieuwe wet?

"Het hoofddoel van deze nieuwe wet is om de consument beter te kunnen beschermen. Meer toezicht in de bouw via de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (WKB) gaat zorgen voor een nog hogere bouwkwaliteit in Nederland. Bewoners en gebruikers willen kwalitatief goede gebouwen. Bijvoorbeeld met een goede brandveiligheid en een laag energieverbruik. De overheid wil meer toezicht en controle in de bouw, zodat bouwers zich aan de geldende kwaliteitseisen houden." ⁠ "⁠In het huidige stelsel toetst de gemeente bouwplannen vooraf en ziet toe op de uitvoering volgens de verleende vergunning. In de praktijk blijkt dat er nu onvoldoende toezicht is op wat de aannemer doet en hoe hij oplevert. Voor de bouwer is dit ook een kans om je te onderscheiden en te laten zien dat je goede kwaliteit levert."

3. Wat betekent dit voor de kleine tot middelgrote aannemer vanaf 1 juli 2023?

"Veel van de werkzaamheden binnen bijvoorbeeld een verbouwing, worden bouwtechnisch vergunningsvrij (er moet nog wel een toets op welstand worden gedaan). Nu moet je bij veel uitbouwen al een bouwtechnische vergunning aanvragen, dat vervalt straks. Bij vergunningsplichtige bouwwerken geldt de plicht tot controle door een externe kwaliteitsborger. Doe je constructie-aanpassingen tijdens een verbouwing? Hier zal de kwaliteitsborger wel altijd op willen toetsen. De kwaliteitsborger is een onafhankelijke toetser en dient door de aannemer zelf te worden aangesteld. Hij toetst op het voldoen aan het Bouwbesluit. De kwaliteitsborger toetst risico gestuurd maar zal wel rekening houden met controles die eventueel al door eigen deskundigen in dienst zijn gedaan."

"⁠Daarom is het belangrijk dat de bouwer ook zijn interne kwaliteitsborging goed op orde heeft. Wanneer je met een externe kwaliteitsborger in aanraking komt, zal hij jou vooraf instrueren welke delen van je project je moet laten borgen door een externe/onafhankelijke borger. Er wordt een beheersmaatregel afgesproken. Zoals een bewijs van hoe bepaalde isolatie is gebruikt (een werkbon, een foto van de dikte van een muur bijvoorbeeld). Dit doet men via een applicatie, die krijg je vanuit de kwaliteitsborger aangereikt. Het instrument bepaalt welke werkzaamheden de kwaliteitsborger gaat hanteren. De toegelaten toetsingsinstrumenten en de bijbehorende kwaliteitsborgers worden in een landelijk register opgenomen. Het is afhankelijk van bijvoorbeeld je bedrijfsgrootte welke instrumenten en borger goed bij jou passen. De kwaliteitsborger geeft uiteindelijk een certificaat af. Hoe beter je de interne kwaliteitsborging hebt vormgegeven, hoe minder de externe kwaliteitsborging dat hoeft te controleren."

⁠"Grotere aannemers hebben een eigen kwaliteitsmanager in dienst. Voor de kleinere aannemers is het belangrijk dat men de interne kwaliteitsborging zo veel mogelijk op orde heeft, dus begin bij de basis. Laat bijvoorbeeld de metselaar met een formulier of foto’s zijn eigen werk controleren, en laat dit hem aantonen bij de aannemer. Iedere aannemer wil met een goede kwaliteit bouwen. Dit gaat ervoor zorgen dat je het ook kunt aantonen."

4. Welke bouwwerken vallen onder de WKB?

"Kwaliteitsborging geldt voor vergunningsplichtige bouwwerken zoals grondgebonden woningen, recreatiewoningen, bedrijfspanden (tot maximaal 20 meter hoog) en bijvoorbeeld fiets- en voetgangersbruggen. Alle verbouwingen onder de 5 meter zijn bouwtechnisch vergunningsvrij. Op een gewone woningrenovatie waarbij je niet groter of hoger uitbouwt dan 5 meter, is het niet van toepassing. Als het gaat om een bouwtechnische vergunningsvrije activiteit, kan het wel zijn dat je alsnog een melding moet maken bij de gemeente vanwege het omgevingsplan. En natuurlijk moeten vergunningsvrije bouwwerken wel aan het Bouwbesluit voldoen. Maar dat valt dan niet onder de WKB."

"Je krijgt wel te maken met het burgerlijk wetboek, oftewel de omgekeerde bewijslast. Zorg dat je je interne kwaliteit goed op orde hebt. Het enige verschil is dat je geen externe borger nodig hebt, maar dan heb je het zelf in ieder geval altijd goed geregeld. Constructieve wijzigingen (zoals de aanpassing van een draagmuur tijdens een verbouwing) moet je wel melden bij de gemeente. Als je bijvoorbeeld de keuken doorbreekt naar de woonkamer en je verandert de constructie van een dragende muur, dan val je wel onder de WKB. Maar alleen met dat onderdeel. Hier is een regeling “kleine werken” voor bedacht waarbij voor een laag bedrag de aannemer dit kan laten borgen m.b.v. vaste checklisten."

5. Wat kan de bezoeker van de kennissessie op de Verdouw beurs verwachten?

"Je wordt op de hoogte gebracht van het nieuwe proces van de WKB en de wijziging in het burgerlijk wetboek. Je krijgt praktische voorbeelden aangereikt en handvatten om hier op een goede manier mee om te gaan. Hoe kan jij op een laagdrempelige manier zorgen dat je zo goed mogelijk gaat aansluiten op deze veranderingen. Er gaat echt wel wat veranderen, maar als je het goed regelt, kan je hier ook de voordelen van inzien. Zie het ook als een kans!" ⁠

Onze kennissessie wordt verzorgd door PlanGarant. PlanGarant is een onafhankelijke kwaliteitsborger, gespecialiseerd in woning- en utiliteitsbouwprojecten. Zij voeren metingen en keuringen uit op nieuwbouw- en verbouwingsprojecten in opdracht van de bouwer of aannemer. Met de komst van de nieuwe WKB in 2024 gaat dit proces veranderen. Weet wat je kan verwachten met de komst van deze wet, en bereid je voor. Meld je aan voor de kennissessie op donderdag 23 maart 2023. Je kunt maximaal 2 collega's meebrengen.